معرفی واحد سلامت خانواده و جمعیت :
مقدمه :
گروه واحد سلامت و جمعیت خانواده متولی طراحی، سیاست گذاری و نظارت بر اجرای برنامه های بهداشتی اولویت دار برای گروههای آسیب پذیر جامعه(مادران- نوزادان- کودکان- نوجوانان- زنان و سالمندان کشور و هم چنین مجری برنامه های کنترل جمعیت) است.
در حال حاضر در شهرستان جم برنامه های زیر اجرا می گردند:
1- مراقبت های ادغام یافته سلامت مادران
v مراقبت پیش از بارداری
v مراقبت دوران بارداری
v مراقبت پس از زایمان
v ترویج زایمان ایمن
v برنامه های کاهش مرده زایی و مرگ نوزادی
2- مراقبت های ادغام یافته سلامت نوزادان،کودکان و شیر مادر
v مراقبت ادغام یافته کودک سالم
v مراقبت ادغام یافته ناخوشی های کودکان
v مراقبت کودک مصدوم
v نظام مراقبت مرگ کودکان 59-1 ماهه
v ترویج تغذیه با شیر مادر
3- بهداشت باروری و تنظیم خانواده
v آموزش های قبل از ازداج
· دانش اموز
· دانشجو
· سرباز
v آموزش های حین ازدواج
· زوجین در شرف ازدواج
v آموزش های پس از ازدواج
· متاهلین
· مجردین متقاضی خدمت
v ارائه خدمات تنظیم خانواده
· ﻣﺸﺎﻭﺭﻩ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ
· ارائه روش های مدرن پیشگیری از بارداری
نگاه اجمالی به برنامه ها:
برنامه کودکان:
با هدف ارتقاء سطح سلامت گروه آسیب پذیر متولی مراقبت کودکان به منظور کاهش بار بیمارهای اولویت دار در کودکان زیر هشت سال در شهرستان می باشد. اهداف کلی این واحد کاهش مرگ و میر شیرخواران و کودکان زیر پنج سال و ارتقاء سطح سلامت کودکان زیر هشت سال است. راهکارهای مهم جهت نیل به اهداف فوق عبارتند از:
-مراقبت هاي ادغام یافته ناخوشیهای اطفال که طی آن برنامه های مختلف با یکدیگر ترکیب شده و مهمترین و شایعترین علل مراجعه و مرگ و میر کودکان را در برگرفته و درنتیجه تشخیص و درمان صحیح بیماریها براساس نشانه های موجود امكان پذير مي سازد.
-مراقبت هاي ادغام یافته کودک سالم که بدنبال یافتن کودکان سالم از کودکان به ظاهر سالم یا مستعد بیماری است.
-ترويج تغذیه با شیر مادر که در پیشگیری از سوء تغذیه و مرگ ومیر شیرخواران در اثر عفونتهای حاد تنفسی و بیماریهای گوارشی از اهمیت بالایی برخوردار است.این روند از راه های آموزش به مادران باردار و شیرده و همچنین نظارت بر روند کار بیمارستان دوستدار کودک باعث افزایش سلامت نوزادان و کودکان خواهد شد.
برنامه سلامت مادران:
متولی کاهش بار بیماریهای ناشی از حاملگی، زایمان و پس از زایمان در مادر(تا شش هفته پس از زایمان) و جنین و نوزاد( تا شش ساعت پس از زایمان) و اجرای سیاستهای اداره کل سلامت مادران می باشد که اهم برنامه های این واحد:
- نظارت بر اجرای مراقبتهای ادغام یافته سلامت مادران با هدف افزایش اثربخشی کمی و کیفی مراقبتهای دوران بارداری و بهبود زیرساخت نظام ارایه خدمات می باشد.
- اجرای نظام مراقبت مرگ مادری با هدف شناسایی و بررسی عوامل مؤثر بر مرگ مادران و ارایه مداخله مناسب به منظور پیشگیری از مرگ و میر مادران به دلیل عوارض بارداری و زایمان.
گروه مادران برنامه ریزی می کند تا خدمات آموزشی، مشاوره ای، مراقبتی در دوران قبل از بارداری، حین بارداری و پس از زایمان، کلیه زنان خواهان بارداری، خانمهای باردار و زایمان کرده با کیفیت مطلوب و به طور رایگان در واحدهای بهداشتی درمانی تحت پوشش شهرستان جم ارائه گردد.
هم چنین تلاش می کند تا جامعه و کارکنان بهداشتی درمانی را در زمینه اهمیت انجام زایمان ایمن آموزش داده و با ارتباط با بخش خصوصی، اطلاع رسانی از طریق رسانه های گروهی، تهیه و توزیع پمفلتها و جزوات آموزشی، انجام هماهنگی با سایر ادارات و ارگانها در راستای ارائه هرچه بهتر خدمات گام بردارد.
ما برخود واجب می دانیم که پرسنل محیطی را در زمینه فعالیتهای مرتبط، آموزش داده و با ارتقاء سطح علمی، زمینه تقویت عملکرد ایشان را پدید آوریم و با تدارک امکانات و نظارت مستمر، ارائه خدمات استاندارد را زمینه سازی نمائیم.
پژوهش، کسب اطلاعات و آمار و تجزیه و تحلیل آنها از جمله فعالیتهایی است که ما را در رسیدن به اهداف یاری می نماید.
برنامه بهداشت باروری و تنظیم خانواده:
جمعیت به مجموعه ای از انسانها که در یک مکان معین بطور مستمر و به شکل خانواده زندگی می کنند و در طول زمانبرحسب ویژگیهایی نظیر سن، جنس، فعالیت و وضع ازدواج ترکیب ویژه ایی یافته اند اطلاق می شود. هدف این برنامه شناسایی مسائل بهداشتی جمعیتی و پیدا کردن راههای مقابله با آن با هدف تأمین رفاه و سلامت افراد جامعه می باشد و با انجام فعالیتهای ذیل انجام وظیفه می نماید:
1- برنامه ریزی، نظارت، پایش و ارزشیابی برنامه های تنظیم خانواده و مشاوره قبل از ازدواج
2- برگزاری کلاسهای آموزشی و برنامه ریزی
3- تهیه پمفلت و متون آموزشی
4- جمع آوری آمار ارائه خدمات تنظیم خانواده و تجزیه و تحلیل و محاسبه شاخص ها
5- هماهنگی با بخش خصوصی جهت انجام توبکتومی و وازکتومی
از اهم فعالیت های بهداشت باروری و تنظیم خانواده بهبود وضعیت تنظیم خانواده زنان همسر دار(49-10ساله) می باشد به صورتیکه تمام این افراد تحت پوشش برنامه های تنظیم خانواده در کنترل جمعیت قرار گیرند و برآورد و تدارک به موقع وسایل تنظیم خانواده صورت پذیرفته و مشاوره های قبل از ازدواج و مشاوره و آموزش لازم و کافی جهت انتخاب بهترین روش مؤثر پیشگیری از بارداری به صورت تئوری و یا فردی و گروهی توسط پرسنل مجرب و دوره دیده در محل مراکز بهداشتی درمانی و خانه های بهداشت و مراکز مشاوره قبل از ازدواج و تنظیم خانواده انجام می شود.
از اهم فعالیت های بهداشت باروری و تنظیم خانواده بهبود وضعیت تنظیم خانواده زنان همسر دار(49-10ساله) می باشد به صورتیکه تمام این افراد تحت پوشش برنامه های تنظیم خانواده در کنترل جمعیت قرار گیرند و برآورد و تدارک به موقع وسایل تنظیم خانواده صورت پذیرفته و مشاوره های قبل از ازدواج و مشاوره و آموزش لازم و کافی جهت انتخاب بهترین روش مؤثر پیشگیری از بارداری به صورت تئوری و یا فردی و گروهی توسط پرسنل مجرب و دوره دیده در محل مراکز بهداشتی درمانی و خانه های بهداشت و مراکز مشاوره قبل از ازدواج و تنظیم خانواده انجام می شود.